Project: Nederlands Portaal/DNA Familierelaties

Categories: Netherlands Project | Nederlands Portaal | WikiTree Help (NL) | DNA Hulp

Contents 1 DNA en Stamboomonderzoek 2 Aanduidingen Familie relaties 2.1 Engelstalige begrippen familierelaties 2.1.1 Familierelatietabel Engels systeem 2.1.2 Overzicht familierelaties 2.2 Nederlandse benamingen voor familierelaties 2.2.1 Bloedverwanten 2.2.2 Half-relaties 2.2.3 Aanverwanten 2.2.4 Relatiegrafiek Nederlands systeem 2.3 Diepere Ancestry

DNA en Stamboomonderzoek

DNA testen zijn een modern hulpmiddel voor stamboomonderzoek.
Wereldwijd hebben tussen de vijf- en tien miljoen mensen een DNA test afgenomen om hun afstamming te onderzoeken en te bevestigen.

WikiTree biedt een groot aantal mogelijkheden om resultaten van DNA-testen te integreren in de profielen. Dit is niet zo eenvoudig en daarom zijn er een aantal helppagina's beschikbaar om WikiTree leden zo goed mogelijk te begeleiden. De originele helppagina's zijn in het Engels en door een aantal vrijwilligers van het Dutch Roots Project vertaald in het Nederlands.

• DNA
  Op deze Categorie Pagina vind je een compleet overzicht van de Nederlandstalige WikiTree helppagina's over DNA.
• Nederlandse Genealogische Vereniging
  Op deze site vindt je informatie over genetische genealogie. Daarnaast kunnen Y-DNA testresultaten worden opgeslagen in een doorzoekbare Y-DNA database.

Aanduidingen Familie relaties

In dit deel wordt ingegaan op termen die worden gebruikt om familierelaties en bloedverwanten aan te duiden.

In de originele Engelse tekst wordt regelmatig gesproken over Second en Third Cousin, Third cousin twice removed etc. Een Second Cousin is een bloedverwant met als dichtsbijzijnde gedeelde voorouder een overgrootouder, 6e graads verwantschap in het Nederlandse systeem en aangeduid als achterneef/nicht. Een Third cousin deelt als dichtsbijzijnde gedeelde voorouder een betovergrootouder (8e graad verwantschap). Een Third Cousin once removed is de zoon van een Third cousin en een Third cousin twice removed is de kleinzoon van een Third cousin. Aangezien in het Nederlands hiervoor geen woorden bestaan gebruiken we deze Engelse termen in de Nederlandse vertaling.

Daar komt bij dat de meeste bedrijven die een DNA-test aanbieden voor stamboomonderzoek, Amerikaans zijn waar geschatte familierelaties tussen DNA-verwanten in het Engels worden weergegeven en is het dus handig is om te weten wat het verschil is tussen een first, second, third, fourth, fifth of distant cousin.

Engelstalige begrippen familierelaties

Hieronder een korte uitleg met schema van de Engelstalige begrippen voor het benoemen van familierelaties en verre verwanten.

In de Engelse taal wordt onderscheid gemaakt tussen een Cousin en een Nephew/Niece die in het Nederlands allebei worden aangeduid als neef of nicht. Een Cousin of first cousin is de zoon of dochter van een oom of tante. Als we uitgaan van jezelf delen, zij dus met jouw grootouders. Een nephew is de zoon, een niece is de dochter van een broer of zus.

Gewoonlijk verwijst "Cousin" naar een "First Cousin" equivalent van een "volle neef of nicht", een persoon waarmee de dichtsbijzijnde gemeenschappelijke voorouder een grootouder is. Of te wel een kind van een oom of tante.

Meer in het algemeen is Cousin een soort familierelatie waarbij mensen met een bekende gemeenschappelijke voorouder beide twee of meer generaties verwijderd zijn van hun meest recente gemeenschappelijke voorouder. Dit onderscheidt een Cousin van een voorouder, afstammeling, broer of zus, tante, oom, nicht of neef (kinderen van je broer of zus).

Systemen van "degrees" en "removals" worden in de Engelstalige wereld gebruikt om de exacte relatie tussen twee neven (in de brede zin) en de voorouder die ze gemeen hebben te beschrijven.

Familierelatietabel Engels systeem

In het Engelse wordt voor het kind van je oom en tante dus het woord Cousin gebruikt, jouw neef of nicht. Maar ook het nageslacht van de broers en zussen van je grootouders, overgrootouders, betovergrootouders, enz. worden cousins genoemd. Om deze verschillende cousins uit elkaar te kunnen houden, worden er cijfers gebruikt. Cousins die dezelfde opa en oma hebben als jij, zijn je Cousins of First Cousins. Hoe verder de verwantschap terug gaat in generaties, hoe hoger het cijfer waarmee de verwantschap tussen jou en je cousin wordt weergegeven. Cousins die overgrootouders met jou delen, zijn je Second Cousins, cousins die betovergrootouders met je delen zijn je Third cousins, enz. Het cijfer geeft dus aan hoeveel generaties er tussen twee cousins en hun meest recente gemeenschappelijke voorouder zitten.

Het beste hulpmiddel om de verwarrende relaties van Cousins te begrijpen, is een relatietabel zoals hieronder is afgebeeld.

De Cousin-relatie wordt verder gedetailleerd in graden en removals. Bijvoorbeeld, de Second Cousin Once Removed relatie, is een neef van de tweede graad met één removal.

De familierelatietabel voor cousins kun je uitbreiden met 6th cousins, 7th cousins, 8th cousins, enz. Voor stamboomonderzoek kan dit nuttig zijn om een precieze aanduiding te geven in hoeverre je verwant bent aan een persoon. Gewoonlijk worden twee perosonen die via een nog eerdere generatie dan hun oudgrootouders aan elkaar verwant zijn, distant cousins (verre neven/nichten) genoemd.

In WikiTree zal de Relationship Finder het werk voor je doen.

Overzicht familierelaties

Cousins hebben een Dichtsbijzijnde Gemeenschappelijke Voorouder (DGV of MRCA) die twee of meer generaties verwijderd is.

• First Cousin - DGV=Grootouder
  • Uncle /Aunt - (oom/tante) vader/moeder van first Cousin
  • First Cousin Once removed - kind van First Cousin
    • Firts Cousin Twice removed - kleinkind van First Cousin
• Second Cousin - DGV=Overgrootouder
  • First Cousin Once removed - ouder van Second Cousin.
    • Grand Uncle/Aunt - (Oud Oom/Tante) grootouder van Second Cousin.
  • Second Cousin Once Removed - kind van Second Cousin.
    • Second Cousin Twice Removed - kleinkind van Second Cousin.
• Third Cousin - DGV=Betovergrootouder.
• Fourth Cousin - DGV=Betbetovergrootouder.

• EKA, Earliest Known Anchester, Vroegst Bekende Voorouder.
  De vroegst bekende voorouder is de meest verre voorouder in een genealogische lijn in je stamboom die je hebt gevonden. Bijvoorbeeld de paternale lijn (vader op vader) of de maternale lijn (moeder op moeder)
• MRCA, Most Recent Common Ancestor. Meest Recente of Dichtsbijzijnde Gemeenschappelijke Voorouder.
  De dichtsbijzijnde voorouder die je gemeenschappelijk hebt met een ander persoon.

Nederlandse benamingen voor familierelaties

In het Nederlands gebruiken we graden om de afstand tot bloedverwanten aan te geven en kennen we, tot de 4e graad, termen voor deze personen, zoals oudoom, achterkleinkinderen en betovergrootouders.

Bloedverwanten

Bloedverwanten zijn personen die een gezamenlijke “stamvader en/of stammoeder” hebben. De "afstand" tussen bloedverwanten wordt in graden uitgedrukt. Naaste bloedverwanten, zoals ouders, kinderen, broers en zussen, zijn 1e graads verwanten, grootouders en kleinkinderen 2e graads enz. Daarnaast kennen we de gebruikelijke benamingen als vader, moeder, grootvader, overgrootmoeder en betovergrootouders. Voor onze nazaten kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen. Neven en nichten voor kinderen van ooms en tantes en kinderen van broers, zussen.

Hieronder een overzichtje van bloedverwanten met graden en percentage DNA wat wordt gedeeld t.o.v. Ego. De persoon van wie wordt uitgegaan, jezelf bijvoorbeeld, wordt Ego genoemd.

Ego

Afstammelingen

• 1/2 Kinderen, 1e graad, delen 50% van de genen.
  • 1/4 Kleinkinderen, 2e graad, 25%
    • 1/8 Achterkleinkinderen, 3e graad, 12,5%

Ouders en voorouders.

• 2 Ouders, vader en moeder, 1e graad, 50%
  • 4 Grootouders, opa en oma, 2e graad, 25%
    • 8 Overgrootouders, 3e graad, 12,5%
      • 16 Betovergrootouders, 4e graad, 6,25%

Zijdelings

Broers en zussen. 1e graad, 50%

Half-relaties

De overzichten gaan uit van één eerste gemeenschappelijke voorouder, enkelvoud, niet het eerste gemeenschappelijke paar voorouders. Daarom tonen deze geen "halve" relaties. Als je bijvoorbeeld een vader met iemand deelt, zijn zij je broer of zus. Als je niet dezelfde moeder deelt, ben je halfzus of halfbroer van elkaar.

Aanverwanten

In de bovenstaande tabel worden alleen 'bloedrelaties' beschouwd, niet relaties door middel van een huwelijk. Relaties door huwelijk worden aanverwanten genoemd en ondanks dat ze geen gemeenschappelijke voorouders met jouw delen, zijn de volgende nog steeds familierelaties:

• Echtgenoten
• Schoonfamilie, het gezin van je echtgenoot.
• Tantes en ooms door huwelijk.
• Stiefkinderen, stiefbroers, stiefouders, stiefgrootouders, etc.

Relatiegrafiek Nederlands systeem

De graad van verwantschap is te vinden door de stappen te tellen die je in een stamboom moet doorlopen om van de ene bloedverwant bij de andere te komen. Bijvoorbeeld je overgrootouders zijn 3 graden en hun kleinzoon, jouw achterachterneef, is 6 graden verwijderd.

Diepere Ancestry

Voor de leesbaarheid, bestrijken de bovenstaande diagrammen slechts vijf generaties. De Relationship Finder van WikiTree doorzoekt 25 generaties. Om nog verder terug te gaan, zal deze Cousin Relationship Calculator er 100 of meer tonen. Deze Engelstalige pagina bevat ook enkele handige definities.

De Connection Finder van WikiTree vindt ook relaties via het huwelijk.

This page was last modified 11:58, 30 July 2023. This page has been accessed 2,943 times.