Onduidelijk handschrift: Waarom is mijn overgrootvader vervroegd vrijgelaten?

Question

Mijn overgrootvader is in 1917 veroordeeld voor smokkel (verboden vervoer). Hij kreeg zes weken gevangenisstraf, maar werd al na anderhalve week, op 3 april 1918, vrijgelaten. De reden staat hieronder, maar ik kan het tweede woord niet lezen.

Het origineel is te vinden via deze link en dan de Petrus Nelen uit Roosendaal. Iedereen op de pagina is veroordeeld voor smokkel en op 3 of 4 april vervroegd vrijgelaten met dezelfde reden.

Comments

Hallo Koen, heb jij familie in Huijbergen wonen? Nelen is een bekende naam hier...wonen aan de grens met België.

---

Hallo Joop, de Nelens waar ik vanaf stam komen uit Nispen, dus in de buurt van Huijbergen. Mijn overgrootouders, waaronder Petrus Nelen waarover dit topic gaat, zijn naar Oost-Brabant verhuisd. Ik ken niemand van de huidige Nelens in die omgeving, want het is inmiddels redelijk verre familie, minimaal 'second cousin' van mij.

Answer 1

Hoi Koen! Er staat inderdaad "Beteugeling van den smokkelhandel". Als je op dezelfde pagina kijkt, zijn er ook anderen "vrijgelaten" uit deze gevangenis met dezelfde reden. Echter, het gaat hier om "vrijgelaten" en niet vrijgelaten. Wat wil namelijk het geval...

Twee kolommen verder staat vermeld dat hij is verplaatst naar "RWI Hoorn", oftewel Rijkswerkinrichting Hoorn. Daar mocht hij, jawel, krenten sorteren (zie Wikipedia). De registers van deze inrichting zijn tot 1912 geindexeerd, maar je hebt mazzel: de registers die je nodig hebt zijn gelukkig wel gedigitaliseerd: http://noord-hollandsarchief.nl/bronnen/archieven?mivast=236&mizig=210&miadt=236&miaet=1&micode=73&minr=2711284&miview=inv2 .

Daar staat ie, pagina 15 (https://noord-hollandsarchief.nl/maisi_ajax_proxy.php?mivast=236&mizig=210&miadt=236&miaet=185&micode=73&minr=10739111&milang=nl&misort=last_mod%7Cdesc&mizk_alle=rijkswerkin*&miview=viewer2). De beste man kwam pas echt op 5 mei 1918 vrij!

Comments

Mooi gevonden, Willem!

---

Klasse Willem!!

---

Wow Willem, gaaf dat je dit gevonden hebt

---

Bedankt voor het vinden van het hele verhaal.

Dus hij heeft toch zijn hele straf uit moeten zitten, met krenten sorteren... De tekst Beteugeling van den smokkelhandel zie ik veel in berichten van rond de eerste wereldoorlog. Hij woonde in Nispen, een grensdorp tegen de grens met België aan.

---

Haha ja, inderdaad :) Ik vond 't gewoon een interessant stukje geschiedenis om meer over te weten te komen - en kon me niet voorstellen dat ze smokkelaars toen zo makkelijk lieten gaan. Fijn dat je er blij mee bent!

---

Wel grappig dat ik mij nu pas realiseer dat het sorteren van die krenten er voor gezorgd heeft dat de gevangenis in Hoorn de 'Krententuin' genoemd werd.

Answer 2

Edit: Ach, beteugeling natuurlijk

Ik meen de onwaarschijnlijke, onbegrijpelijke tekst "betengeling van den smokkelhandel" te lezen...

Misschien handig om het de medewerkers van BHIC te vragen, chat/whatsapp/mail etc.

Comments

Bedankt! Ik had de eerste regel als 'beter' gelezen en kom je maar moeilijk uit het idee dat tweede regel een apart woord is.

---

Blijft natuurlijk wel de vraag hoe en waardoor de smokkelhandel beteugeld werd, en waarom dat leidde tot vervroegde vrijlating.