Heinrich Kies (abt. 1660)

Born about 1660 in Talle Kalletal Landkreis Lippe Germany

Husband of Unknown Hagemeijer — married before 1700 in Lippe Germany

Descendants

Biography

Notities bij Heinrich Kies De Talle-Haule-stam is van oorsprong een Duitse stam, afkomstig uit het plaatsje Talle, Lippe. Uit het huwelijk tussen Heinrich Kies en Hagemeijer in 1683 wordt in 1706 Fedde Kies geboren. In verschillende genealogieen zag ik de geboortedatum 1710, echter is Heinrich in 1707 met Cathrina Margaret (Margret) Clemme getrouwd: twee vrouwen is onwaarschijnlijk, en dus is Hagemeier overleden of zijn ze gescheiden. De dochter van deze Fedde Kies, Antje Feddes Kies, huwt met haar vermoedelijke neef, Barteld Tjallings Kies. Deze Barteld is net als andere leden van deze familie Kies werkzaam als binnenschipper. Echter is het niet duidelijk of Tjalling bij de familie Kies hoort. Er is zeker verwantschap, maar het is niet hard te maken dat het een neef betreft.

In een Duitse stamboom, waar voornamelijk Friese adel is opgenomen, is een zijtak door de Duitse onderzoeker opgenomen voor de familie Kies. Echter zonder bronvermeldingen, wat niet hoeft te betekenen dat het niet klopt, maar dit vermeldend omdat bij alle andere nazaten wel de akten staan vermeld. In die stamboom staat:

Familie von Heinrich (Henrich) Kies (wiens vader Henrich Kies was) Er ist verheiratet mit (1) Nn Hagemeier(s) am 4. February 1683 in Talle, Lippe, Dl. Kind(er): 1. Tjalling > 1683-???? 2. Trin Ilsabe Kies 1688-???? 3. Anna Margret Kies 1690-???? 4. Anna Cathrina Kies 1694-???? 5. Ann Margret Kies 1698-???? 6. Johan Henrich Kies 1700-???? 7. Bartelt Kies 1702-???? 8. Herm Henrich Kies 1704-???? 9. Fedde Henrichzn Kies ± 1706/1710-???? Er ist verheiratet mit (2) Cathrina Margaret (Margret) Clemme am 11. February 1707 in Talle, Lippe, Dl.

Duitsers waren lang in aantal de grootste migrantengroep in Nederland. Vooral de bloei van de Nederlandse Republiek eind 16de en 17de eeuw bracht veel Duitse migranten naar Nederland. De lonen waren hier veel hoger en er was voortdurend vraag naar handwerkslieden, arbeiders, zeevaarders, schippers en turfstekers. Bovendien kwamen er tussen 1600 en 1800 jaarlijks tienduizenden Westfaalse seizoensarbeiders naar de veengebieden, zoals Haule, voor de oogst en de turfwinning. Deze grootschalige immigratie hield aan tot in de 19de eeuw. Heinrich Kies kwam met zijn gezin later dan 1707, omdat hij een tweede keer huwde in Talle. Misschien was het 1710 toen hij arriveerde en zijn jongste kind Fedde liet dopen in Nederland? Dat zou de verwarring kunnen verklaren dat Fedde in 1710 pas geboren zou zijn. Als je jezelf liet omdopen hoefde dit niet te betekenen dat je dan ook op die datum pas geboren was.

Er heerste in Duitsland toendertijd, oorlogen en religieuze opstanden. Velen immigreerde om deze reden. Het kan mede een verklaring zijn waarom het gezin naar Oosstellingwerf verhuisde. Vanaf de 16de eeuw was Duitsland zowel een emigratieland als een immigratieland. Maar het verschil tussen de twee was toch vaak enorm. De migratie naar Duitsland was hoog in de 16de en vroeg 17de eeuw. Duitsland was toen een toevluchtsoord voor protestantse vluchtelingen die in Europa werden vervolgd. De lutherse staten waren voor een aantal religieuze vluchtelingen, maar niet voor katholieken en joden, een veilige haven. In dezelfde periode vertrokken echter ook veel Duitsers om elders te gaan werken, bijvoorbeeld in Nederland, dit als hoofdreden en niet zozeer dat ze in Duitsland vervolgd werden.

De familie Kies van Heinrich en Hagemeier was een schippersfamilie. De binnenschippers familie vervoerde misschien al kiezelstenen en grind over de rivier de Lippe. Kiezelsteen en grind is in het Duits vertaald “Kies”. Achternamen stammen vaak af van het beroep van een familie of stamvader. Heinrich Kies en Mevrouw Hagemeijer vestigden zich uiteindelijk in het noorden van Nederland, waar de Nederlandse stamboom begint. Ook daar stond de familie geregistreerd als schippersfamilie. Grind en kiezel was ook hard nodig in de gebieden waar geturft werd omdat de grond verzakte en opgehoogd moest worden. Je kunt je ergens voorstellen dat schippers van elders er grind en kiezels leverden en zich er later zouden vestigen. Talle, Lippe stond ook bekend om de kiezels, grind en de steenfabrieken. Tussen 1600 en 1900 trokken jaarlijks tienduizenden Duitsers uit Westfalen naar Nederland als seizoensarbeider. Dat sommigen er zich blijvend hebben gevestigd getuigd de stamboom en nazaten van Heinrich Kies.

In Talle zijn geen namen meer te vinden van Kies-nazaten. Wel komen er enkele Giezen voor. Gies is afgeleid van een voornaam (Gijs), en "kind van Gijs" kon in de oude spraakgewoonten tot de achternaam "Giezen" transformeren. In de genealogie van Ludo Kies (molair.nl) heb ik binnen een andere stam van Kies een Christiaan Gies later de naam Kies zien krijgen. De uitspraak van Gies door een Duitser lijkt op Kies. Het kan ook in de Talle-Haule-stam zijn voorgevallen omdat er tegenwoordig een familie Giezen woont. Maar het blijft aannemelijker dat het altijd al Kies was.

Sources

• https://www.genealogieonline.nl/stamboom-kies-en-damen/bronnen/S1.php