Pieter Frans Dom (1802 - 1880)

Born 2 Mar 1802 in Djokjakarta, Java, Nederlands-Indië

Husband of Maria Johanna Weijnschenk — married 11 Jan 1824 (to 28 May 1845) in Soerakarta, Java, Nederlands-Indië

Died 6 Jul 1880 at age 78 in Djokjakarta, Java, Nederlands-Indië

Biography

Pieter Frans (ook Johan Piet) Dom is geboren op 2 maart 1802 in Djokjakarta, Java, Nederlands-Indië. Hij werd daar gedoopt op 21 oktober 1804. Hij was de zoon van Jacobus jr. Dom (een militair, geboren op 12 juni 1752 in Antwerpen, overleden in 1810) en Srima (Bima) Dom (geboren van Medono). Hij werd:

• Opzichter land Trengalek in Kediri.
• Landhuurder van Sultan in Kediri.

Zijn moeder huurde als ‘njai Dom’ te Djokjakarta in de jaren 1817-1819 enige desa’s. Ook de zoons van Pieter waren landhuurders, terwijl één van zijn dochters trouwde met Frederik Willem Wieseman (1830-1907), een andere bekende Djokjase landhuurder.

Hij is getrouwd (1) met Maria Johanna Ludovica Weijnschenk op 11 januari 1824 in Soerakarta, Java, Nederlands-Indië.^[1]

Hij trouwde (2) met Raden Adjeng Dom (geboren Sampit) in 1850, op 47 jarige leeftijd.

Hij trouwde (3) met trouwde met Karip.

Hij kreeg in totaal zeventien kinderen.^[2]

Hij is overleden op 6 juli 1880 in Djokjakarta, Java, Nederlands-Indië, hij was toen 78 jaar oud.^[3] Maar volgens het boek "Being Dutch in the Indies", zou hij in 1868 zijn vermoord door een "band of robbers in Yogyakarta".^[4]

Uit "Koloniale collecties, Nederlands aanzien: de Europese elite van Nederlands-Indië belicht door haar verzamelingen, 1811-1957"

De Europese samenleving van de Vorstenlanden had dan ook haar wortels in de achttiende-eeuwse garnizoenen van Yogyakarta en Solo en de relaties van Europese militairen met lokale of Euraziatische vrouwen. Aangezien in Europa geboren mannen vaak eerder stierven dan hun in Indië geboren vrouwen, werden de vrouwen rijker en wonnen zij aanzien. Op deze manier, dus via de vrouwelijke lijn, werden macht, netwerken en vermogen verworven. Voor mannelijke nieuwkomers in Indië die zich maatschappelijk wilden ontwikkelen, was het dan ook het meest profijtelijk om te trouwen met vrouwen uit de al langer gevestigde families, zoals Dennison dat door zijn huwelijk met Anthonia Mooyaart ook had gedaan. In de loop van de achttiende en negentiende eeuw waren zo in de Vorstenlanden families ontstaan die vooral als landhuurders zeer welvarend waren. Dat waren families als de familie Dorrepaal, Wieseman, Dom, Weijnschenk en Dezentjé. Zij bezaten vaak grote landerijen die door de Centraal-Javaanse vorsten aan hen in leen toegekend waren. Goede relaties met deze vorsten werden onderhouden door huwelijken met vrouwen uit de vorstelijke families waardoor het landbezit nog uitgebreid kon worden.

Door de beperktheid van de gemeenschap waren deze families op hun beurt nauw met elkaar verweven. De ondernemingen bleven dan ook lange tijd in familiehanden en werden beheerd op Javaans-landsheerlijke wijze met een vleugje Europa. Men liep in wijde broeken of in sarong en kabaya, at half-Europees, half-Javaans, schonk champagne en jenever, hield er inwonende bedienden op na en vond het mandiën heel gewoon. Pas aan het eind van de negentiende, begin van de twintigste eeuw zouden sarong en kabaya verdwijnen en kwam de nadruk meer op een Europese levensstijl te liggen. Europese culturele kenmerken werden toen statusbepalend.

Sources

1. ↑ Roosje Roos RA 1825/156
2. ↑ Tong Tong | 1961 | 15 december 1961 | pagina 12
3. ↑ Roosje Roos RA 1881/329
4. ↑ Being Dutch in the Indies, A History of Creolisation and Empire, 1500-1920. Auteur: Ulbe Bosma, Engels Paperback 9789971693732 Druk: 1 december 2007 458 pagina's

Zie ook:

• C.A. Drieënhuizen, Koloniale collecties, Nederlands aanzien: de Europese elite van Nederlands-Indië belicht door haar verzamelingen, 1811-1957, 29 May 2012
• https://www.genealogieonline.nl/stamboom-sijmons/I588285.php
• De bankier van Jogja. Leven en werken van George Weijnschenk en zijn naast verwanten, Tong Tong | 1951 | 16 oktober 1951 | pagina 11